Eerste week

Habari!

Na 1,5 week is hier dan mijn eerste ‘reis’verslag uit Shirati,
Tanzania. Ik heb welgeteld 1 dag gereisd, en dat verliep redelijk
soepel gelukkig. Vliegtuig, taxi, bus, taxi en 24 uur later werd ik
ontvangen door dr. Yvonne, huisgenoten dr. Shwaib (Tanzaniaanse pas
afgestudeerde arts) en Anouck en Irene uit Maastricht. Na de hele dag
geleefd te hebben op sultana’s en water, kon ik wel wat vast voedsel
gebruiken. Onze ‘mama’ (kokkin, wasmevrouw, schoonmaakster, gezellig
oud dametje) had een maaltijd tevoorschijn getoverd. Wat een feest! In
ons huis, met 4 slaapkamers, woonkamer, eetkamer, keuken, douche en
toilet is geen stromend water. Eigenlijk nergens in het dorp, want er
is een klepje of een aanvoerbuis van de hoofdleiding naar de
waterleiding van het dorp kapot (al ruim 2 maanden) en niemand weet
hoe het gemaakt moet worden. Dus behalve het ziekenhuis heeft geen
enkel huis stromend water en douchen we met een kannetje en hebben we
3 grote tonnen met liters water in huis staan voor alles waar water
bij nodig is. Gaat best prima. Dag na aankomst het dorp verkend,
kennis gemaakt met wat andere studenten en een
internet/telefoonabonnement gefixt. De eerste woorden in het Swahili
vliegen ons om de oren (Mzungu (=wit mens), habari (=wat is het
nieuws/hoe gaat het), nzuri (=goed), asante sana (=hartelijk bedankt)
etc). Vooral alle kleine afrikaanse kindjes reopen alleen maar heel
hard MZUNGUUU!! How are youuuuu? What is my name..? En maar zwaaien en
lachen.

Goed, maandag kennismaking met het ziekenhuis en alles wat daarbij
hoort. Om 7.45 de morning report, in de zaal waar ook elke vrijdag de
kerkdienst plaatsvindt, maar iedereen is altijd te laat dus om 7.55
beginnen de zusters pas echt met overdragen. Dan op naar de male ward
met z’n allen (12 pers.), waar we meteen met ons neus in de boter
vallen en een man met een necrotische darm zien die eerst naar de
traditional healer is geweest voordat hij na 3 (!!) dagen pas naar het
ziekenhuis kwam omdat hij zoveel pijn had. Operatie gehad, stuk
aangetaste darm nieuw leven ingeblazen, maar nu zal dat stuk wel echt
afgestorven zijn. Die moet naar de operating theater voor een OK.
Achter hem ligt een man met peniskanker, en voor mijn eigen bestwil
heb ik maar even niet gekeken, niet fraai. Op naar de maternity ward,
want daarom ben ik hier vooral! In de labour room liggen vrouwen met
(mogelijk) weeen te wachten tot ze naar huis mogen omdat het toch vals
alarm was, of tot ze naar de delivery room mogen om te persen. Er
staan 6 bedden, die meestal allemaal bezet zijn, en soms dubbel of
driedubbel. Lekker puffen met z’n allen op een aftands bedje. Er wordt
van elke vrouw die binnenkomt een file aangemaakt en meteen onderzoek
gedaan door de nursingstudents (die soms zulke absurde vragen stellen
dat je je afvraagt of patienten bij hen wel in goede handen zijn).
Prioriteiten kennen ze niet echt hier; ze vullen allemaal braaf heel
volledig het dossier in maar handschoenen aantrekken omdat er bijna
een kinderhoofd wordt geboren dat heeft echt lagere prioriteit. Laat
staan de vrouw meenemen naar de delivery room omdat ze op het punt van
bevallen staat. Dat doen wij dus maar ;) Sukuma, sukuma, endelea
(persen, persen, ga door) en daar is weer een kind met een gezellige
bos kroeshaar! Anne, ik heb nog wat ruimte in mijn backpack, dus als
ik er eentje voor je mee moet nemen..?

Zusters en leerlingverpleegkundigen kijken naar ons alsof we dokters
zijn, en wachten dan ook op orders om iets uit te voeren bij een
patient. Dat is even wennen, maar het moet maar. Het is nog niet eens
zo makkelijk om gedaan te krijgen wat je wilt maar wel hun manier van
handelen te respecteren, we zijn tenslotte hier te gast om wat te
leren en een klein beetje om hen wat te leren misschien. Gelukkig is
(bijna) iedereen heel lief.
Op dag twee en drie alles bij elkaar 5 gezonde kinderen geboren laten
worden, samen met een nursingstudent die zijn telefoon opneemt terwijl
het kind geboren wordt. Timing is niet echt zijn sterkste kant
blijkbaar, weet ik dat ook weer. In de middagen en avonden vooral
kletsen, spelletjes doen, boekje lezen. Genoeg tijd daarvoor, want om
15.00u is een werkdag wel ongeveer afgelopen.

Donderdag was een klotedag met een dode baby in de buik van een
moeder, terwijl het kind de dag ervoor nog leefde. Niemand had ons
verteld of ergens opgeschreven dat ze de hartslag niet konden vinden
en dus een echo maakten waarop bleek dat het kindje dood was. Dus ik
heb dit herhaald om dezelfde reden. Toen ik de zuster erbij vroeg om
in het Swahili de vrouw in kwestie te vertellen wat de situatie was,
zei ze doodleuk: oh dat weten we al, misschien vertellen we het
vanmiddag aan haar, als er tijd voor is. Wat!?!? Goed, oke, wat zij
willen. Meteen hierna een kindje geboren via keizersnede met
ontzettend lage hartslag en ademhaling, lijkt het niet te gaan halen.
Uren mee bezig geweest, maar het heeft niet mogen baten, de volgende
dag was hij overleden. En tot slot nog ‘s middags een kindje van 6 die
met een pikipiki (motor) ongeluk was aangereden en een halfuur na
binnenkomst in het ziekenhuis dood is gegaan aan interne bloedingen.
Nogal heftig om daarbij te zijn, maar het is ook aan de orde van de
dag. Er is geen intensive care, ze kunnen hier niet beademen en de
omstandigheden zijn dus zogezegd suboptimaal om hier te overleven als
je iets meer hebt dan de common problems. Dit kindje had geen schijn
van kans gehad…. ‘s Avonds movienight met zelfgemaakte popcorn en een
biertje dat doet je dan wel weer goed om een beetje te vergeten wat er
overdag is gebeurd. Veel leuke mensen hier die student zijn of hier
werken, dus genoeg afleiding!
Hierna is het alweer weekend en gaan we naar lake Victoria, in het
plaatsje Musoma. Met zijn 5en in een dala-dala (minibusje), op naar
het strand. Zon, zee, strand, drankje, billenschudmuziek, stromend
water en lekker eten: voor herhaling vatbaar!! Het is hier goed
toeven.
In deze afgelopen eerste week heb ik alle spullen gegeven die ik
vanuit het MCH Westeinde (hier heb ik mijn laatste co-schap gelopen)
heb meegenomen na een inzameling. De zuster en het hoofd van het
ziekenhuis hebben me uitvoerig bedankt, ‘Bless you Sana (Sanne kunnen
ze echt niet uitspreken) for bringing al the material, asante sana’ en
een dikke vette glimlach. Top!

Tot slot nog een lijstje met zaken waar ik me over heb verbaasd de
afgelopen week:
- Elke Afrikaan hier heeft minimaal 1 telefoon terwijl ze verder in
armoede leven
- In ons huis i s geen stromend water, de koelkast doet het niet en er
zitten gaten in de horren. Maar er is wel een televisie subwoofer
- Er kruipen en vliegen overall insecten in het ziekenhuis
- Op de OK krijg je een stoffen mutsje, mondkapje en ‘steriele’ jas
aan, tevens kaplaarzen
- Een werkdag houdt hier om 15u op
- Afrikaanse vrouwen die dansen kunnen hun billen als een soort los
onderdeel van hun lichaam bewegen, en goed ook
- Wij worden met ‘shikamoo’ aangesproken als blanke studenten (term
voor iemand die hoger in rang staat, wordt meestal voor oudere mensen
gebruikt om respect te tonen)
- Swahili zou zo’n makkelijke taal zijn om te leren maar het gaat me
verdacht moeizaam af
- De klemtoon ligt op de tweede A in Tanzania, en niet op de I.
- Vrouwen staan 5 minuten na een bevalling zelf op van de ‘bevaltafel’
om plek vrij te maken voor een ander, zonder te miepen
Hierop zegt onze gezellige huisdokter dr. Shwaib dan: ah well, this is
Africa. Dus dat denken wij dan ook maar!

Goed, dat was het voor nu! Ik hoop jullie op de hoogte te kunnen
houden, doe in ieder geval mijn best om over een tijdje weer wat te
posten. Sterkte met de kou in NL, ik zal aan jullie denken als we in
de tuin liggen te zonnen.

Kwaheri! (= Doeiii!)